Hoe duurzaam is soja?
De voedingsmiddelenindustrie staat in de top 3 van sectoren met de grootste ecologische voetafdruk. Bij het berekenen van de ecologische voetafdruk kijken wetenschappers naar het volledige plaatje van productie tot verwerking en komen aspecten als uitstoot van broeikasgassen, water- en energieverbruik, de vervuiling en het landgebruik aan bod.
We weten inmiddels allemaal dat een plant-based maaltijd veel milieuvriendelijker is dan een maaltijd op basis van dierlijke producten. Zo is de CO2-uitstoot van rundvlees tien keer hoger dan tofu en de CO2-uitstoot van melk twee keer hoger dan sojadrank. Maar, als je kijkt naar de algehele voetafdruk van soja, hoe duurzaam is soja dan? Wij hebben per thema wat feiten onder elkaar gezet.
Ontbossing
Niet alleen het Amazonewoud (Brazilië), maar ook de Cerrado wordt bedreigd door soja. De Cerrado is het savannegebied van Zuid-Amerika. Dit gebied is meer dan 40 miljoen jaar oud is en wordt twee tot drie keer sneller ontbost dan het regenwoud. De voornaamste reden waarom soja wordt geteeld in deze gebieden is: veevoer. Meer dan driekwart (77 procent) van de wereldwijde productie aan soja is bestemd voor het voeren van vee voor vlees- en zuivelproductie. De rest is bestemd voor biobrandstoffen, de industrie of plantaardige oliën. Slechts zeven procent wordt direct gebruikt in humane voedingsmiddelen, zoals tofu en sojamelk (Ritchie, H. & Roser, M., 2021). De wereldproductie van soja stijgt al jaren, door de stijgende vraag naar vlees en zuivel, en is van 250 miljoen ton in 2010 gestegen naar maar liefst 333 miljoen ton in 2019!
De productie, verwerking en CO2-uitstoot van sojaproducten
Er zijn verschillende soorten vlees- en zuivelvervangers en de een is sterker bewerkt dan de ander. Sterk bewerkt voedsel heeft vrijwel altijd een grotere voetafdruk dan minder bewerkt of onbewerkt voedsel, zo geldt natuurlijk ook voor sojaproducten. Tofu, sojadrank en sojameel doen het op vlak van CO2 dan ook beter dan de sterk bewerkte, kant-en-klare, vervangers zoals een vegan schnitzel op basis van soja. Het verwerkingsproces van sojabonen tot schnitzel is vrij intensief. De quote “Minder duurzame soja’’ duidt dus op het verwerkingsproces van soja.
Soja versus vlees
Uit studies blijkt dat 1 kilogram sojabonen zo een 0,6 kilogram CO2-equivalenten uitstoot, terwijl bij de productie van een kilogram tofu in totaal 0,7 kilogram CO2 vrijkomt. De verwerking van soja tot tofu stoot dus nog eens 0,1 kilogram CO2 uit. Daarmee doet tofu het veel beter dan kippenvlees, varkens- en rundvlees dat respectievelijk tussen 3 en 6 kilogram CO2, tussen 3 en 11 kilogram CO2 en tussen 16 en 22 kilogram CO2 per kilogram vlees uitstoten.
Duurzaamheid wordt de toekomst!
Een duurzame reputatie zal steeds belangrijker worden. Als jouw bedrijf duurzaamheid en gezond personeel ook belangrijk vindt is het dus raadzaam om over te stappen op 100% plant-based en voortaan voor minder bewerkt voedsel te kiezen.
Bij het gezonder en duurzamer maken van de werkcultuur kunnen bedrijven ervoor kiezen om met bovenstaande feiten rekening te houden bij de (her)inrichting van de bedrijfsrestaurants, kleinere food spots en drink corners. Plant-based Solutions helpt bedrijven hiermee doormiddel van advies op maat. Toepasbaarheid: De 100% plant-based strategie is makkelijk door te voeren binnen alle bedrijfstakken.